Klacht van IGJ afgewezen: diagnose gemist, maar toch niet verwijtbaar gehandeld

Den Haag - De klacht van de Inspectie voor Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) tegen een uroloog is afgewezen door het Regionaal Tuchtcollege Den Haag. Het ging over een torsio testis bij een 14- jarige patiënt die niet was opgemerkt.

Wat was er aan de hand?

De patiënt kwam voor de tweede keer op de SEH voor erger wordende pijn- en zwellingsklachten aan zijn scrotum (rechts). Vier dagen ervoor was hij wegens deze acuut ontstane klachten ook al op de SEH onderzocht. Toen was er een echo van het scrotum gemaakt waarop een duidelijke, symmetrische flow in beide testikels zichtbaar was, waarna (na telefonisch overleg met een andere uroloog) de diagnose epididymitis (teelbalontsteking) was gesteld en aan patiënt antibiotica was voorgeschreven.

Bij het tweede bezoek aan de SEH is patiënt door een andere SEH-arts wederom onderzocht en deze heeft telefonisch overlegd met de uroloog tegen wie IGJ de klacht heeft ingediend. De aangeklaagde uroloog kwam na bestudering van het medisch dossier van het eerste SEH-bezoek en het verslag van de echo tot het oordeel dat sprake was van een epididymitis, maar dat patiënt niet reageerde op de voorgeschreven antibiotica. Hij adviseerde tot wijziging van de antibiotica, aanvullende pijnbestrijding, in achtneming van leefregels en liet een controleafspraak maken.

Drie dagen later bleek dat toch sprake was van een al langer bestaande torsio testis in plaats van een epididymitis, waarna het testikel van patiënt alsnog operatief is verwijderd.

De klacht

Waarom is de uroloog niet zelf de patiënt gaan onderzoeken? De klachten waren immers in ernst toegenomen. En waarom heeft de uroloog geen aanvullend diagnostisch onderzoek laten maken in de vorm van echo van het scrotum en bloedonderzoek? Door dit na te laten is de uroloog ten onrechte afgeweken van het binnen het ziekenhuis gehanteerde Stroomschema Acuut Scrotum.

IGJ wijst er op dat de uroloog in kwestie enkele jaren ervoor een tuchtrechtelijke maatregel opgelegd heeft gekregen (waarschuwing) in een soort gelijke situatie waarin hij had nagelaten een echo te laten maken om een torsio testis uit te sluiten.

Wat vond het college?

Het college wijst er allereerst op dat het feit dat een arts in het verleden een tuchtrechtelijke maatregel opgelegd heeft gekregen, niet betekent dat het handelen van die arts in een volgende tuchtzaak aan een andere, strengere norm moet worden getoetst.

Voorts overweegt het college dat de aangeklaagde uroloog in de gegeven omstandigheden mocht afwijken van het Stroomschema omdat het momentum waarvoor het Stroomschema met name is bedoeld (te weten het binnen 6 uur na het ontstaan van de acute pijnklachten (operatief) ingrijpen om afsterven van de testikel te voorkomen) ruimschoots was verstreken. Het moment dat de uroloog patiënt moest beoordelen, lag immers vier dagen na het ontstaan van de pijnklachten, waardoor (operatief) redden van een testikel in geval van torsio testis niet meer kon.

Bovendien mocht de uroloog ook vertrouwen op de juistheid van de door een collega-uroloog vier dagen eerder vastgestelde diagnose epididymitis, zeker omdat de echo niet wees op een torsio testis. Gelet op de omstandigheden van het geval, mocht de uroloog er van uitgaan dat sprake was van epididymitis die niet reageerde op de vier dagen eerder voorgeschreven antibiotica, zeker omdat de toen voorgeschreven antibiotica niet de eerste keus was volgens het Stroomschema en bekend is dat dit type soms niet voldoende effectief in testikels.

Een nieuwe echo was daarom op dat moment niet vereist en het doen van bloedonderzoek zou geen aanvullende diagnostische informatie hebben opgeleverd. De uroloog kon in deze omstandigheden derhalve volstaan met een afwachtend beleid met wijziging van de antibiotica en het geven van een telefonisch advies aan de SEH-arts.

De klacht is ongegrond verklaard en afgewezen.